باز هم نرخ دلار بالا می رود تا یادآور روزهای التهاب آور چهارراه استانبول و ماجرای جمشید بسم الله در زمان محمود احمدی نژاد باشد.حالا با وجود آنکه ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی وعده داده بود نرخ دلار پایین می آید اما دلار به تدریج...
کد خبر: ۱۶۱۷۴۳
تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۳۹۴ - ۱۱:۵۹11 January 2016
باز هم نرخ دلار بالا می رود تا یادآور روزهای التهاب آور چهارراه استانبول و ماجرای جمشید بسم الله در زمان محمود احمدی نژاد باشد.حالا با وجود آنکه ولی الله سیف رئیس بانک مرکزی وعده داده بود نرخ دلار پایین می آید اما دلار به تدریج از 3200 تومان به بالای 3700 تومان رسیده تا به مرز 4000 تومانی شدن نزدیک شود.
این اتفاق اما در حالی رخ داده که در مقایسه با حدود 2 سال گذشته که از تنش‌های بازار کاسته شده و توافق هسته ای هم به سرانجام مثبت رسیده است و بساط دلالان نیز تا حدودی در بازار ارز برچیده شده است.
طی چند سال گذشته، وجود سه نرخ ارز در بازار، ارز مرجع، ارز مبادله‌ای و ارز آزاد کار را برای بازار گرمی دلالان آسان‌تر کرده بود و به همین علت دولت یازدهم وعده به تک نرخی کردن نرخ ارز دادند.
سرکشی به بازار ارز و دریافت نظرات صرافان حاکی از این است که هیچ ماجرای پشت پرده‌ای برای گرانی دلار وجود ندارد اما این روند کنترلی بازار است که موجب شده دلار در نرخ گران شده خود باقی بماند. آن‌طور که برخی صرافان اعلام می‌کنند در حال حاضر تقاضای چندانی برای خرید وجود ندارد در عین حال که عرضه نیز نسبت به قبل کاهش یافته است. صرافان درباره شرایط نسبتا رکودی که فعلا در بازار وجود دارد نیز عنوان کردند به گونه‌ای همه منتظر اجرای برجام و اتفاقات بعد از آن هستند.
اما موضوع دیگر درباره بازار ارز به توزیع دلارهای خاص در صرافی‌های بانک‌ها اختصاص دارد آن هم در شرایطی که مدتی است توزیع از حالت انحصاری صرافی یک بانک خارج شده و در چند صرافی انجام می‌شود. به گونه‌ای که صرافان می‌توانند روزانه حدود 50 تا 100 هزار دلار را با اختلاف قیمتی حدود 10 تا 15 تومان از صرافی بانک‌ها دریافت کنند. اگرچه صرافان تهرانی هم به خرید این ارزها وارد می‌شوند اما شواهد بازار و اظهارات صرافان بیانگر این است که در این مدت صرافان شهرستانی از متقاضیان پروپاقرص دلارهای بانک مرکزی یا همان دلارهای تنظیم بازار هستند و از این راه سود خوبی هم به جیب زده اند و به نوعی دلالی مشروع انجام داده اند.
در هر حال نکته اینجاست که برخلاف اظهارات وزیر اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی که در روزهایی که روند افزایشی نرخ دلار از 3400 تومان به بالا آغاز شده بود، اعلام کرده بودند افزایش تقاضا و افزایش سفر خارجی به علت رسیدن ایام اربعین و تعطیلات ژانویه علت گرانی ارز است و در روزهایی که این هیجان فروکش کند نرخ دلار کمتر می‌شود اما عملا این اتفاق رخ نداد و نرخ ارز کماکان مسیر صعودی دارد.
در عین حال نرخ دلار دولتی نیز به 3000 تومان و نزدیک آن رسیده است تا باز هم این باور تقویت شود که دولت به دنبال کنترل بازار و تک نرخی کردن ارز است.
ماجرای ادامه دار ارز تک نرخی
هنوز از یادها نرفته است که با روی کار آمدن دولت یازدهم بود که دولتی‌ها در اواخر سال ۹۲ اعلام کردند، ارز تک نرخی را در نیمه دوم سال ۹۳ اجرایی خواهد کرد و اجرای این برنامه به تدریج خواهد بود، گرچه دولتمردان و مسئولان بانک مرکزی مطرح می‌کنند که مقدمات اجرای این برنامه در حال انجام است، اما آنچه در بازار ارز مشاهده می‌شد، دلار دو نرخی استکه در بازار حاکم است و این در حالی است که تنها چند روز تا پایان سال ۹۳ باقی مانده است.
محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت پیش از این اعلام کرده بود که رویکرد دولت در بودجه سال ۹۳ حرکت به سمت تک نرخی شدن ارز است و یکسان سازی نرخ ارز طبق برنامه دولت به یکباره انجام نخواهد شد؛ بلکه یکسان سازی به تدریج توسط دولت اجرا می‌شود. در عین حال اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری در آخرین روزهای سال ۹۲ در همایشی به صراحت اعلام کرد که قطعاً در سال آینده نظام تک نرخی شدن ارز در کشور اجرا خواهد شد.
برهمین اساس چند وقت پیش ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به سیاست‌های بانک مرکزی درخصوص نرخ ارز، مهم‌ترین سیاست را ادامه یکسان سازی نرخ ارز عنوان کردو تاکید کرد که این امر موجب نخواهد شد که از دیگر بخش‌ها و وظایف این بانک غافل شویم. غلامعلی کامیاب معاون ارزی بانک مرکزی نیز در این خصوص گفت: این بانک به دنبال تک نرخی کردن نرخ ارز است زیرا نرخی که بازار تعیین می‌کند، بهترین نرخ و این نرخ ناشی از انتظارات بوجود آمده در مردم است.
البته به گفته مقامات بانک مرکزی اجرای این برنامه به تدریج خواهد بود و قرار بود در نیمه دوم امسال نظام تک نرخی ارز در بازار ارز کشور حاکم شود اما نیمه دوم سال هم رو به اتمام است و خبری از تک نرخی شدن ارز نیست که نیست و تنها خبر صعود نرخ ارز از بازار به گوش می رسد. البته دبیرکل کانون صرافان ایران، گرانی دلار در بازار ارز را ناشی از افزایش تقاضای پول رایج ایالات متحده دانست و گفت: در مجموع افزایش بهای دلار، منهای موارد دیپلماتیک در عرصه بین‌الملل، مربوط به افزایش تقاضای آن بوده است.
باید منتظر ماند و دید با توجه به فشارهای اقتصادی که به قشر متوسط و ضعیف وارد می شود بالاخره تکلیف افزایش نرخ دلار و آثار سوء آن در زندگی مردم چه خواهد بود.