دارایی های سیاسی استاد ما؛
تابناک: هرکس که "سیاستمدار عارف" عصر ما را می شناخت، بدون تردید سه داشته اصلی وی را، جزء لاینفک شخصیت ایشان می دانست. این سه دارایی مهم در "تسلیت نگاره" رهبر عزیزمان این چنین ذکر شده است.
تابناک اصفهان: هرکس که "سیاستمدار عارف" عصر ما را می شناخت، بدون تردید سه داشته اصلی وی را، جزء لاینفک شخصیت ایشان می دانست. این سه دارایی مهم در "تسلیت نگاره" رهبر عزیزمان این چنین ذکر شده است:
"لهجه صادق، دل با اخلاص و خلق نیک"
این سه واژه ممکن است که در سطوح و مراتبی از دایره تعاملات اجتماعی هر فرد مؤمنی مشاهده شود و حتّی بیان کنیم که "کمال انسان" در صعود به قله های این واژگان است، لیکن نگارنده بر این باور است که میدان "سیاست" به عنوان پر تنش ترین ساحت در عرصه های اجتماعی روزگار ما، بیشترین ظرفیت را برای آبدیده شدن افراد و نهایتا تبلور صفاتی این چنینی دارد.
مشتی نمونه خروار:
نقد صریح و صادقانه مرحوم پرورش به رییس جمهور دهه هفتاد و در بحبوحه "سردار سازندگی بودن او" هنوز که هنوز است، نُقل محفل نزدیکان ایشان است. در زمانیکه سیاست نابلدان عصر ما، هنوز تولد سیاسی پیدا نکرده بودند تا تخریب های ناشیانه را جایگزین نقدهای هوشمندانه کنند، استاد پرورش ژرف اندیشانه به رییس جمهور وقت با "لهجه ی صادق" تذکر می دهد که "آقای هاشمی، ضمن ارادت به جنابعالی، انقلاب ما یک پدر بیشتر ندارد".
استاد از این مرحله نیز بعضا پا را فراتر می گذاشتند و بر اساس همین دغدغه و با تکیه بر حقی که مولایش امیرالمومنین(ع) بر دوش ولایتمداران نهاده، نقدهای خویش را به رهبرمعظم انقلاب با "لهجه ای صادق، دلی با اخلاص و خلقی نیکو" خاضعانه و عالمانه تقدیم می کردند و لذا "سخن کز دل برآید لاجرم بر دل نشیند".
ثمره و تجلی اندیشه
این داشته ها به انضمام موهبت الهی در اختیار، زیربنای اندیشه ای استاد را می سازد؛ اندیشه ای که یقینا همسو با نگاه رهبران متوالی انقلاب اسلامی است؛ و لذا حاصل چنان است که دیدار و بهره مندی از نگاه استاد پرورش، برای بسیاری از دوستداران انقلاب نیابتاً حکم دیدار با حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری را پیدا می کند؛ نسبتی همچون نسبت سلمان به امیرالمونین(ع).
در چنین اندیشه ای است که دل سپرده به "خشنودی پروردگار" خود را دل خوش به "عوام النّاس" نمی کند و می داند که محبوب القلوب "ربّ" در درون فطرت ها ماندگار است. رفتار بر آمده از چنین دارایی هایی هیچگاه باعث نمی شود که استاد، اصالت دادن به حرکت های جمعی و تشکیلاتی مبتنی بر "همدلی و مودّت" در بین نیروهای ارزشی را جایگزین "حب و بغض های شخصی" نماید؛ و از طرف دیگر اجازه نمی دهد"اعتدال و عقلانیت دینی" با جاری شدن فتنه هایی از جنس "تعصّب کور" رنگ خود را از دست بدهد و عقیده ها جای خود را به عقده ها دهند.
در اندیشه سیاسی استاد پرورش کاهش "سرمایه اجتماعی زودگذر و پوپولیستی"، نه تنها حُزن و یأس بهمراه ندارد، بلکه "نماینده مقتدر" مجلس خبرگان قانون اساسی و ادوار مجلس شورای اسلامی را به مبارزی جدّی برای از بین بردن "فرهنگ عوام زدگی" پس از انقلاب تبدیل می نماید.
در جایی دیگر صراحت حکیمانه "و البته اخلاق مدارانه" در بزنگاه های تاریخی را به کمک تصمیم گیری ها می آورد و اجازه نمی دهد که فرهنگ "رودربایستی" و "چاپلوسی" در پیکره تشکیلات رخنه نماید.
در اندیشه سیاسی خدامحور استاد، ارادت به "اشخاص" همواره جنبه "طریقیّت" دارد و هیچ گاه خود اشخاص ملاک و معیار برای تحسین نمی شوند و افراد "موضوعّیت" پیدا نمی کنند؛ به عبارت دیگر افراد مادامی که در راه و مسیر ولایت هستند عزیز و محترم اند و مادامیکه از از این مسیر خارج شوند و "هدایت" راه به جایی نبرند از چشم نیروهای انقلابی افتاده اند، هرچند از دوستان صمیمی و قدیمی باشند. کوتاه سخن اینکه رعایت "اصل تولّی و تبرّی" به طور مطلق عینیّت می یابد.
سخن پایانی
متاسفانه با وجود سپری شدن دو سال از رحلت غریبانه استاد، قلم های حواریون، بعضاً "جرأت" و عموماً "همّت" نگارش تاریخ اندیشه سیاسی استاد را برای عبرت پذیری احتمالی "تاریخ فردا" پیدا نکرده است. لیکن بیم از دست رفتن فرصت ها برای ثبت و بازگویی دارایی های یکی از یگانه الگوهای شخصیتی عصر ما برای آنانی که "دیرتر" و "دورتر" ایشان را می شناسند جدی است؛ اگرچه بارز است که ادراک کامل ابعاد چنین الگویی برای نگارنده و بسیاری از دیگران به سبب غفلت از تدارک مقدّمات معنوی آن بسیار سخت و ناشدنی است.
مصطفی نباتی نژاد
"لهجه صادق، دل با اخلاص و خلق نیک"
این سه واژه ممکن است که در سطوح و مراتبی از دایره تعاملات اجتماعی هر فرد مؤمنی مشاهده شود و حتّی بیان کنیم که "کمال انسان" در صعود به قله های این واژگان است، لیکن نگارنده بر این باور است که میدان "سیاست" به عنوان پر تنش ترین ساحت در عرصه های اجتماعی روزگار ما، بیشترین ظرفیت را برای آبدیده شدن افراد و نهایتا تبلور صفاتی این چنینی دارد.
مشتی نمونه خروار:
نقد صریح و صادقانه مرحوم پرورش به رییس جمهور دهه هفتاد و در بحبوحه "سردار سازندگی بودن او" هنوز که هنوز است، نُقل محفل نزدیکان ایشان است. در زمانیکه سیاست نابلدان عصر ما، هنوز تولد سیاسی پیدا نکرده بودند تا تخریب های ناشیانه را جایگزین نقدهای هوشمندانه کنند، استاد پرورش ژرف اندیشانه به رییس جمهور وقت با "لهجه ی صادق" تذکر می دهد که "آقای هاشمی، ضمن ارادت به جنابعالی، انقلاب ما یک پدر بیشتر ندارد".
استاد از این مرحله نیز بعضا پا را فراتر می گذاشتند و بر اساس همین دغدغه و با تکیه بر حقی که مولایش امیرالمومنین(ع) بر دوش ولایتمداران نهاده، نقدهای خویش را به رهبرمعظم انقلاب با "لهجه ای صادق، دلی با اخلاص و خلقی نیکو" خاضعانه و عالمانه تقدیم می کردند و لذا "سخن کز دل برآید لاجرم بر دل نشیند".
این داشته ها به انضمام موهبت الهی در اختیار، زیربنای اندیشه ای استاد را می سازد؛ اندیشه ای که یقینا همسو با نگاه رهبران متوالی انقلاب اسلامی است؛ و لذا حاصل چنان است که دیدار و بهره مندی از نگاه استاد پرورش، برای بسیاری از دوستداران انقلاب نیابتاً حکم دیدار با حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری را پیدا می کند؛ نسبتی همچون نسبت سلمان به امیرالمونین(ع).
در چنین اندیشه ای است که دل سپرده به "خشنودی پروردگار" خود را دل خوش به "عوام النّاس" نمی کند و می داند که محبوب القلوب "ربّ" در درون فطرت ها ماندگار است. رفتار بر آمده از چنین دارایی هایی هیچگاه باعث نمی شود که استاد، اصالت دادن به حرکت های جمعی و تشکیلاتی مبتنی بر "همدلی و مودّت" در بین نیروهای ارزشی را جایگزین "حب و بغض های شخصی" نماید؛ و از طرف دیگر اجازه نمی دهد"اعتدال و عقلانیت دینی" با جاری شدن فتنه هایی از جنس "تعصّب کور" رنگ خود را از دست بدهد و عقیده ها جای خود را به عقده ها دهند.
در اندیشه سیاسی استاد پرورش کاهش "سرمایه اجتماعی زودگذر و پوپولیستی"، نه تنها حُزن و یأس بهمراه ندارد، بلکه "نماینده مقتدر" مجلس خبرگان قانون اساسی و ادوار مجلس شورای اسلامی را به مبارزی جدّی برای از بین بردن "فرهنگ عوام زدگی" پس از انقلاب تبدیل می نماید.
در جایی دیگر صراحت حکیمانه "و البته اخلاق مدارانه" در بزنگاه های تاریخی را به کمک تصمیم گیری ها می آورد و اجازه نمی دهد که فرهنگ "رودربایستی" و "چاپلوسی" در پیکره تشکیلات رخنه نماید.
در اندیشه سیاسی خدامحور استاد، ارادت به "اشخاص" همواره جنبه "طریقیّت" دارد و هیچ گاه خود اشخاص ملاک و معیار برای تحسین نمی شوند و افراد "موضوعّیت" پیدا نمی کنند؛ به عبارت دیگر افراد مادامی که در راه و مسیر ولایت هستند عزیز و محترم اند و مادامیکه از از این مسیر خارج شوند و "هدایت" راه به جایی نبرند از چشم نیروهای انقلابی افتاده اند، هرچند از دوستان صمیمی و قدیمی باشند. کوتاه سخن اینکه رعایت "اصل تولّی و تبرّی" به طور مطلق عینیّت می یابد.
سخن پایانی
متاسفانه با وجود سپری شدن دو سال از رحلت غریبانه استاد، قلم های حواریون، بعضاً "جرأت" و عموماً "همّت" نگارش تاریخ اندیشه سیاسی استاد را برای عبرت پذیری احتمالی "تاریخ فردا" پیدا نکرده است. لیکن بیم از دست رفتن فرصت ها برای ثبت و بازگویی دارایی های یکی از یگانه الگوهای شخصیتی عصر ما برای آنانی که "دیرتر" و "دورتر" ایشان را می شناسند جدی است؛ اگرچه بارز است که ادراک کامل ابعاد چنین الگویی برای نگارنده و بسیاری از دیگران به سبب غفلت از تدارک مقدّمات معنوی آن بسیار سخت و ناشدنی است.
مصطفی نباتی نژاد
منبع: تابناک