«تابناک با تو» - ما در زندگی درد‌های زیادی را متحمل می‌شویم، اما چه کسی است که همه درد‌ها را یکسان حس کرده باشد و تازه دستگاه عصبی هر شخصی درد یکسان را به صورت متفاوتی درک می‌کند. به عبارتی درد یک تجربه ذهنی است.
مثلاً گیر کردن سنجاق نسبت به شکستن استخوان ترقوه دردناک‌تر است و یا اگر در ساعت ۲ شب تصادفی پا روی یک لگوی کف زمین پا بگذارید، درد آن بسیار بیشتر از روز حس می‌شود.
اما دردناک‌ترین چیز دنیا چیست؟ خیلی‌ها درد زایمان را شدیدترین درد می‌دانند و در مقابل مردان درد سنگ کلیه را تقریبا معادل درد زایمان زنان می‌پندارند.
دردناک‌ترین بیماری‌ها
در سندرم درد منطقه‌ای پیچیده (CRPS) معمولاً بیمار سوزش مداوم یا درد ضربان‌دار احساس می‌کند که دلیل خاصی هم ندارد. این سندرم گاهی اوقات پس از آسیب‌های بدن مانند جراحی یا حمله قلبی رخ می‌دهد –، اما گاهی اوقات بعد از یک اتفاق کوچک و گاهی اوقات بعد از هیچ اتفاق خاصی ظاهر می‌شود.
زمانی که این سندرم ناشی از آسیب باشد، درد CRPS کاملاً نامتناسب است و می‌تواند باعث حساسیت به لمس، تورم و تغییر رنگ ناحیه آسیب دیده و حتی تغییر در ساختار مو و ناخن شود. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است اسپاسم، لرزش و آتروفی (تحلیل) عضلانی را تجربه کنند. حتی پوشیدن جوراب هم دردناک می‌شود.
روث جورج، نماینده بریتانیایی در یکی از مناظره‌های پارلمانی در سال ۲۰۱۸ در مورد این بیماری، گفت: «CRPS… یکی از دردناک‌ترین درد‌های شناخته شده است که نمره عجیب ۴۲ از ۵۰ را در مقیاس درد مک‌گیل دارد. این درد بدتر از درد قطع انگشت یا پا بدون بیهوشی است.»
«CRPS دردی کوتاه مدت نیست که به مرور زمان بهبود یابد. دردناک‌ترین بخش این است که دردی مزمن است و احتمالا مادام العمر خواهد بود.»
خدمات بهداشت ملی بریتانیا، لیستی از ۲۰ بیماری دردناک را در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد. آن‌ها در کنار CRPS چیز‌هایی مانند شکستگی استخوان و میگرن، و همچنین شرایط خاص‌تری مانند نورالژی عصب سه قلو (درد ناگهانی و شدید صورت که می‌تواند توسط چیزی کوچکی مانند وزش باد تحریم شود) را قرار دادند.
همچنین آندومتریوز یکی از بیماری‌های دردناک دیگر است. در این بیماری بافتی شبیه به پوشش داخلی رحم، در خارج از رحم رشد می‌کند. این بیماری هم به طور ناتوان‌کننده‌ای دردناک است، گاهی دیر تشخیص داده می‌شود (به طور متوسط ۷.۵ سال) و درد را کاملا نمی‌توان از بین برد. همچنین این بیماری می‌تواند باعث ناباروری شود.
دردناک‌ترین زهر حشره
موجودات زیادی در جهان وجود دارد که می‌تواند گاز بگیرد یا نیش بزند. اما چطور بفهمیم دردناک‌ترین آن‌ها کدام است؟ به جز یک فرد فوق‌العاده بدشانس که اتفاقاً ۱۵۰ چیز مختلف در طول زندگی‌اش او گزیده، چگونه می‌توانیم رتبه‌بندی منصفانه‌ای کسب کنیم؟
نام این مردجاستین اشمیت بود، او یک حشره‌شناس متخصص در مطالعه زنبور‌های عسل قاتل بود.
اشمیت در سال ۲۰۱۶ به مجله نیویورک تایمز گفت: «می‌دانم که مردم فکر می‌کنند من کمی دیوانه هستم.» من فقط سعی می‌کنم به مجموعه‌ای متفاوت از سؤالات پاسخ دهم.»
او آنقدر گزیده شده بود که شاخص درد «اشمیت استینگ» را ابداع کرد. با پوشش دادن نزدیک به ۸۰ گونه مورچه، زنبور عسل و زنبور، شاخص اشمیت میزان دردناک بودن نیش را در مقیاسی از صفر (به سختی قابل توجه) تا چهار (در حد آرزوی مرگ) رتبه‌بندی می‌کند. در پایین، با رتبه ۰.۵، ما Triepeolus را پیدا می‌کنیم، نوعی زنبور انگلی که اشمیت نیشش را اینگونه توصیف می‌کند: «آیا من این درد را تصور می‌کردم؟ خراش کوچکی که کمی قلقلک می‌دهد.»
البته واقعا استفاده از عدد برای توصیف درد کاری دشوار است. خود اشمیت می‌گوید که «نمی‌توانم اعداد را به خاطر بسپارم. من باید به دفترچه خود نگاه کنم و ببینم که چگونه آن را ارزیابی کرده.»
تنها سه حشره فهرست‌بندی شده‌اند که می‌توانند درد سطح چهار را ایجاد کنند: زنبور جنگجو، مورچه گلوله‌ای و شاهین رتیل. warrior wasp, bullet ant, and tarantula hawk
اشمیت گفت، اما از بین این سه، این مورچه گلوله است پادشاه بلامنازع ایجاد درد است.
دردناک‌ترین تجربه
بسیاری می‌دانند که سنگ گلیه و دستگاه ادراری تا چه حد می‌تواند دردناک باشد. کریستال‌های سختی که به تدریج ایجاد شده‌اند و بعد وقتی در حال حرکت به سمت پایین هستند، درد شدیدی ایجاد می‌کنند. وقتی وارد حالب یعنی لوله‌ای که کلیه را به مثانه وصل می‌کند، می‌شوند حالب سعی می‌کند با حرکت دودی یا اصطلاحا ریستالیسم سنگ را به پایین براند، اما وقتی سنگ کمی بزرگ باشد، پایین افتادن آن به همین سادگی نیست. تا حدی که سنگ ممکن است گیر کند و باعث ورم ریه یا هیدرونفروز یا عفونت‌ها شود؛ و همیشه این بحث وجود داشته که درد شدید سنگ دستگاه ادارای شدیدتر است یا درد زایمان. این هم می‌تواند شخصی باشد و باید از کسی پرسیده شود که هم زایمان و هم درد سنگ دستگاه ادراری را تجربه کرده باشد. تازه به نسبت ابعاد جنین و لکن مادر و یا اندازه سنگ و جایگاهش باز هم مقایسه سخت می‌شود.
در مجموع ما هیچ دستگاه دردسنجی نداریم. مگر اینکه فرضا بیماران را بتوانیم هنگام درد داخل دستگاه fMRI بگذاریم که تازه شاید بتواند معیاری از درد به ما بدهد که عملا این کار هم با توجه به وضعیت پزشکی بیمار در هنگام تجمل درد ناممکن به نظر می‌رسد.
منبع: یک پزشک
