بازآفرینی شهری یکی از نمادهای هویت‌بخشی به آنهاست. در واقع بازآفرینی اساس توسعه پایدار و عامل رونق اقتصادی محسوب می‌شود. تمرکززدایی در حوزه خدمات شهری و اجتماعی از دیگر آثار بازآفرینی همسان است. 

در سال‌های اخیر به این موضوع در رشت توجه شده و قرار بر این بود که در این شهر علاوه بر ساخت پیاده‌راه مرکزی، بقعه خواهر امام رضا(ع) تا تالاب عینک هم بازآفرینی شود.  در پروژه‌های بازآفرینی، گردشگری، بازگشت به هویت شهری رشت، سلامت و نشاط شهروندان، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، اشتغال و درآمدزایی دیده شده است تا به شهری توسعه‌یافته و در عین حال مفتخر به هویت و داشته‌هایش
تبدیل شود. 

در دهه‌های اخیر شهرنشینی گسترش یافته و بر این اساس تلاش متولیان امر، برنامه‌‌ریزی برای بازآفرینی هویت شهر‌ها و تبدیل برخی نقاط تاریخی به منظور تداعی این هویت است. ارتقای کیفیت زندگی در محدوده شهر و پیوند محلات هدف با شهر از دیگر اهداف بازآفرینی است.

متولیان امر می‌گویند که بازآفرینی رشت نبض بسیار کندی دارد. در حالی که این شهر دارای سند مصوب بازآفرینی شهری در وزارت راه و شهرسازی است، اما از نوروز سال 95 که پیاده‌راه افتتاح شد و قرار بود طی 4 سال بازآفرینی ادامه داشته باشد، به شکل مطلوبی دنبال نمی‌شود. 

طبق آمار روابط عمومی شهرداری رشت، برخی مسیرهای این شهر که بافت قدیمی و مذهبی دارند، مانند اطراف حرم خواهر امام رضا(ع) از پروژه‌هایی محسوب می‌شوند که در حال پشت سر‌گذاشتن مراحل پایانی بازآفرینی هستند.

 محله‌های دیگری مانند پیرسرا که در طرح بازآفرینی رشت به پیاده‌راه علم‌الهدی و پیاده‌راه فرهنگی این شهر متصل می‌شوند، در کنار پروژه دیگری که رودخانه‌های رشت را به محلی برای گردشگری آبی تبدیل می‌کند، احداث پل طبیعت و بهسازی و کف‌پوش کردن اطراف تالاب عینک از جمله پروژه‌هایی هستند که در سند بازآفرینی به تایید وزارت راه و شهرسازی رسیده‌اند.


آغاز بی‌فرجام بازآفرینی

 معاون شهرسازی شهرداری رشت در این‌باره گفت: شهرداری رشت در بازآفرینی آغاز خوبی داشت ولی اکنون عملا بازآفرینی تعطیل شده و هیچ اقدامی نشده است. آمارهای وزارت مسکن نشان می‌دهد شهرهای دیگر جلو افتاده‌اند و رشت رتبه یکی مانده به آخر را دارد.

«محمد پورناصرانی» افزود: عزمی برای تداوم بازآفرینی وجود ندارد و خروجی ملموسی از معاونت عمرانی به عنوان هیات مدیره دیده نمی‌شود. در شرایطی که دولت اعلام کرده ۷۰درصد هزینه برای احیای بافت تاریخی را تقبل می‌کند، اما در شهرداری دغدغه‌ای برای بازآفرینی وجود ندارد. متولی آن نیز در جلسات حاضر نمی‌شود و افزون بر آن، اداره کل راه و شهرسازی به عنوان متولی حاضر نیست مدیریت اجرایی بازآفرینی را قبول کند.


رشت نیازمند یک سند راهبردی

کارشناس حوزه شهرسازی و مشاور کمیسیون عمران شورای شهر رشت نیز اظهار کرد: رشت نیازمند یک سند ویژه راهبردی برای بازآفرینی است تا طرح‌های قابل اجرای دیگر مکمل آن باشند. در واقع پروژه‌های خرد می‌توانند به تسهیل پروژه‌های کلان بازآفرینی کمک کنند.

 «بهزاد نیک فهم» افزود: در سال ۲۰۰۵ کنفرانسی بین‌المللی در وین تشکیل و در آن مقرر شد تا شهرهایی که دارای هویت تاریخی هستند، صاحب منظر تاریخی و فرهنگی نیز شوند، به نحوی که طبیعت و تاریخ در کنار انسان مورد توجه قرار گیرند.وی با اشاره به ظرفیت‌های بازار رشت ادامه داد: ورود به این موضوع با منظر تاریخی عملا در مکان‌یابی و استعدادیابی بازار فرهنگ و هنر می تواند راهگشا باشد.


پروژه‌های بازآفرینی متوقف نشده‌اند

مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی گیلان گفت: آنطور که مسئولان شهرداری اعلام می‌کنند پروژه‌های بازآفرینی متوقف نشده‌اند. دولت در حال انجام یکسری فعالیت‌های زیربنایی در محلات است که شامل اصلاح شبکه‌های برق، فاضلاب و آب‌های سطحی و... می‌شود. ممکن است در هر محله به علت وجود بافت تاریخی، پروژه مدتی متوقف شود، اما رها نخواهد شد و بودجه‌های هریک ابلاغ شده است.

«رضا علی‌نیا» اضافه کرد: محله ساغری‌سازان و زرجوب هم در اولویت هستند. در محله سلیمان‌داراب نیز بهسازی انجام و خانه سلامت و کتابخانه هم ایجاد شد. هدف ما ابتدا انجام کارهای بهسازی و زیربنایی در این محلات و سپس محلات دیگر مانند پیرسرا و... است.

مدیر مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی استان ادامه داد: رشت 770 هکتار بافت فرسوده دارد و به یک‌باره نمی‌توان همه را بهسازی کرد.  وی بیان کرد: طی یک سال اخیر حدود 44میلیارد تومان از محل تبصره18 به بازآفرینی تعلق گرفت و ممکن است از منابع دیگر هم که برایش تعریف شده، بودجه اختصاص یابد. دولت در سراسر کشور 2500میلیارد تومان برای طرح بازآفرینیاختصاص می‌دهد.