مرضيه جليلي: چهارمين روز بررسي صلاحيت وزراي پيشنهادي درحالي سپري شد که وکلاي ملت، ارزيابي عملکرد 6 وزير پيشنهادي باقي‌مانده را در دستور کار خود داشتند. اين جلسه با روالي نسبتا آرام گذشت و همين امر شائبه شکل‌گيري لابي بين مجلس و دولت را قوت بخشيد؛ البته لحن نمايندگان از هر سه فراکسيون سياسي در وصف وزراي پيشنهادي دولت نيز آرام‌تر شده که بر وجود تغييرات گسترده در ميزان آراي مجلسي‌ها صحه مي‌گذارد. موضوع مصافحه محمدجواد ظريف و سامري، نماينده مردم خرمشهر از اتفاقات خوبي بود که در ساعات اوليه برگزاري جلسه روز گذشته صحن مشاهده شد. کنايه جهانبخش محبي‌نيا خطاب به نمايندگاني که گفته بودند: «سه يا چهار وزير را بيندازيم تا حرمت مجلس حفظ شود» نيز دقايقي آرامش صحن را تحت‌تأثير خود قرار داد. وي گفت: «اگر رئيس‌جمهوري 18 وزير در سطح شهيد چمران، معرفي کرد بايد همه را رد کنيم؟ يا خدايي نکرده اگر 18 نفر در حد «شاه‌بابا» معرفي کرد، بايد به همه رأي دهيم؟» وي در بخش ديگري از سخنراني‌اش زنگنه و محمد شريعتمدار را خطاب قرار داد و گفت: «من به آقاي زنگنه گفتم آن تجربياتي که در اين سال‌ها به دست آورديد، با خودت بعد 40 سال نبر! آقاي شريعتمداري صنعت ما مرده است، تو بيا خودت را فدا کن و صنعت را احيا کن.» اينجا بود که وکلاي ملت با فرياد «دو- دو» مخالفت خود را دررابطه با اين الفاظ را بيان داشتند اما در اين جلسه علي لاريجاني در پاسخ به اخطار نماينده مردم خدابنده درباره نامعلوم بودن منابع مالي خانواده برخي وزراي پيشنهادي نيز گفت: «طبق قانون اساسي دارايي رهبر، رئيس‌جمهوری، معاونان، وزيران، همسر و فرزندان آنان قبل و بعد از خدمت توسط قوه‌قضائيه بررسي مي‌شود. آقاياني هم که قبلا بودند، فهرست اموال را به قوه‌قضائيه دادند. درمورد وزراي پيشنهادي جديد، مي‌توانيد سؤال کنيد.» گلايه نماينده مردم جلفا از رسانه‌ها به‌دليل انعکاس اخبار تذکر رئيس مجلس به نمايندگان در صحن از ديگر موضوعاتي بود که براي دقايقي جلسه را از موضوع اصلي خارج کرد. انتقاد نماينده مردم خميني‌شهر، از عدم معرفي وزير پيشنهادي علوم که معتقد است: با توجه به نظرات متفاوت درباره تشکيل هيأت وزيران بدون معرفي حتي يک وزير، بهتر است از شوراي نگهبان استفساريه گرفته شود، از سوي رئيس مجلس شوراي اسلامي اين‌گونه پاسخ داده شد: «مجلس مخالف استفساريه نيست اما در مقطع فعلي بايد خودمان تصميم بگيريم و بعدا مي‌توانيم از شوراي نگهبان تفسير اين موضوع را بپرسيم.» همچنين در اين جلسه، جمعي از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، درباره پخش و توزيع کاغذهايي در مجلس، مبني‌بر واخواهي از دستگاه‌ها، عدم حضور اعضاي کامل هيأت‌رئيسه مجلس در جلسات و نحوه صحبت مخالفان و موافقان تذکر دادند. انتقاد قاضي‌پور، نماينده پرحاشيه اين دوره از مجلس از علي لاريجاني از ديگر موضوعات بحث‌برانگيز چهارمين روز بررسي صلاحيت وزراي پيشنهادي بود. نماينده مردم اروميه در مجلس شوراي اسلامي از صحبت‌نکردن دیروز علي لاريجاني به مناسبت سالگرد کودتاي ننگين آمريکا عليه ايران در 28 مرداد سال 1332انتقاد کرد.
خدري نيز به استناد ماده 206 آيين‌نامه داخلي مجلس گفت: «هر نماينده‌اي مي‌تواند قسمتي يا تمامي وقت خود را به نماينده ديگر واگذار کند. آن نماينده مي‌تواند قسمتي از وقت خودش را به نماينده دوم و او هم مي‌تواند قسمتي از وقت خود را به نماينده ديگر منتقل کند.» لاريجاني در پاسخ گفت: «خير، اين‌طور تسلسل به وجود مي‌آيد. اين کار امکان ندارد چون برداشت ما اين است که نماينده فقط يک مرتبه مي‌تواند تمام يا قسمتي از زمان خود را به نماينده ديگري بدهد.» سپس غلامرضا کاتب، عضو هيأت‌رئيسه مجلس با تکرار کلمه «تشکر» در ميان صحبت‌هاي رئيس مجلس، بر ضرورت اتمام اين بحث تأکيد مي‌کرد، اين امر با خنده مملو از تعجب لاريجاني همراه شد که خطاب به کاتب گفت: «بايد يک فکري هم براي آقاي کاتب بکنيم.» انتقاد خادمي، عضو کميسيون انرژي از زنگنه که در بخشي از نطق خود به استخدام تعدادي از نمايندگان مجلس گذشته در وزارت نفت از سوي وزير پيشنهادي دولت براي اين وزارتخانه اشاره کرد، با واکنش شديد رئيس مجلس همراه شد که گفت: «کدام نماينده؟ نماينده از نظر ما افرادي هستند که اينجا نشسته‌اند» و درنهايت نماينده مردم ايذه با يادآوري اينکه منظورش کانديداها بوده است، بر اشتباه لفظي خود خط بطلان کشيد. يکي ديگر از موضوعاتي که در اين جلسه حاشيه‌ساز شد، اظهارنظر محمدرضا پورابراهيمي بود که در قالب دست‌نوشته بين خبرنگاران پارلماني توزيع شد. وي يکي از مخالفان سرسخت وزير پيشنهادي تعاون، کار و رفاه اجتماعي بوده و معتقد است براي موفقيت ربيعي، لابي قوي در مجلس شکل گرفته است. او همچنين بر نحوه قرعه‌کشي نمايندگان موافق و مخالف، اشکالاتي را وارد مي‌داند که البته ساير اصول‌گرايان فعال در عرصه تقنين نيز بر اين امر انتقاداتي را وارد مي‌دانستند. رئيس کميسيون اقتصادي مجلس درپي تلاشي که در باب افشاگري درباره اقدامات ربيعي آغاز کرده، گفت: «مديران سازمان تأمين اجتماعي در هفته اخير به تهران دعوت شدند و توافق شده است که با نمايندگان ارتباط بگيرند و وام‌ها و کمک‌هايي به نمايندگان در حوزه‌هاي انتخابي انجام شود. او گفت: امروز بايد از شهيد مدرس ياد کرد که با آن شجاعت آن هم در زمان طاغوت مقابل آن انسان‌ها مي‌ايستد اما امروز در نظام جمهوري‌اسلامي ايران عده‌اي اجازه ندادند که بنده در مخالفت با يک وزير صحبت کنم.» برخي اعضاي فراکسيون اميد با گلايه از نماينده مردم کرمان با بيان اينکه آقاي پورابراهيمي هميشه شانس صحبت از تريبون صحن را داشته است، اگر اين‌بار نامش درنيامده، بايد زمين و زمان را متهم کند، وي را مورد سرزنش قرار دادند و تعدادي از اعضاي فراکسيون مستقلين ولايي نيز تأکيد کردند: «لابي‌کردن به معناي مذاکره و برگزاري نشست بوده؛ بنابراين نبايد اقدام ناپسندي محسوب شود.» روز گذشته قرار بود جلسه مناظره‌اي بين پورابراهيمي و ربيعي برگزار شود که به نظر مي‌رسد درپي اخطار عليرضا رحيمي در صحن مجلس که به‌دليل کمبود وقت خواستار لغو آن بود، لغو شد.
اصل انتخاب نمايندگان موافق و مخالف داراي اشکال است
احد آزادي‌خواه، عضو فراکسيون ولايت مجلس در گفت‌وگو با «وقايع‌اتفاقيه» با انتقاد از نحوه انتخاب نمايندگان موافق و مخالفي که در جلسات بررسي صلاحيت وزراي پيشنهادي دولت سخنراني کرده‌اند، گفت: ما نسبت به اصل انتخاب نماينده‌هاي موافق و مخالف انتقاد داريم زيرا بنده بارها ثبت‌نام کرده‌ام ولي نامم براي صحبت درنيامده است.
وي در واکنش نسبت به ادعاي رئيس کميسيون اقتصادي مجلس افزود: نمي‌دانم که انتخاب نمايندگان موافق و مخالف تحت‌تأثير لابي‌گري صورت گرفته است يا نه اما اصل آن داراي اشکال است. نماينده مردم ملاير در مجلس شوراي اسلامي درباره پيش‌بيني وضعيت وزراي پيشنهادي دولت براي کسب رأي اعتماد در صحن تأکيد کرد: اکثر وزراي پيشنهادي رأي خواهند آورد. عضو کميسيون فرهنگي مجلس در پاسخ به اينکه قبل از اين گفته بوديد که برخي وزرا همچون حجتي از نقاط ضعف ترکيب جديد کابينه دولت بوده، در شرايط کنوني فکر مي‌کنيد کدام وزير پيشنهادي نتواند با رأي اعتماد نمايندگان مجلس مواجه شود، در واکنشي پرخاشجويانه پاسخ داد: من نامي نبرده‌ام، باز هم الان نام نمي‌آورم زيرا معتقدم اکثر وزراي پيشنهادي در صحن رأي اعتماد خواهند گرفت. گفتني است آزادي‌خواه پيش‌ازاين در مصاحبه با «وقايع‌اتفاقيه» با اشاره به نقاط ضعف کابينه جديد روحاني گفته بود: «ما در حوزه کشاورزي خيلي از کارها را که مي‌‌شد انجام داد، تاکنون انجام نداده‌‌ايم؛ تا جايي که مي‌توان گفت به‌‌هم‌‌ريختگي در اين حوزه در نقطه اوج خود قرار دارد. چنانکه اين وزارتخانه در دولت يازدهم، درباره مباحث صادرات و واردات محصولات کشاورزي، مديريت آب، مهندسي خاک و بيمه کشاورزان خيلي ضعيف عمل کرد. وزارت کشاورزي در دوره قبل، براي اختصاص يارانه کشمش که مصوبه وزيران بود، کاملا سياسي برخورد کرد. سازمان تعاون روستايي نيز در اين مورد واقعا در حق کشاورزان کم‌لطفي کرد زيرا يک‌سوم از اين يارانه‌ها پرداخت شد و در رابطه با مابقي پرداختي‌‌ها هم کسي پاسخگو نيست که اين شکل از مديريت، اصلا قابل‌قبول نيست.»
نماينده‌اي به‌دليل عدم موفقيت براي سخنراني بايد زمين و زمان را متهم کند؟
عليرضا محجوب، عضو فراکسيون اميد مجلس در گفت‌وگو با «وقايع‌اتفاقيه» در واکنش نسبت به اظهارات نماينده مردم کرمان که بر نحوه انتخاب نمايندگان موافق و مخالف ايراداتي را وارد دانسته و معتقد است، ربيعي براي ابقاي خود لابي کرده، اظهار کرد: بنده 17 بار براي صحبت‌کردن به‌عنوان نماينده موافق ثبت‌نام کرده‌ام که حتي يکي از آنها هم درنيامده است يا از ديگران وقت گرفتم اما آنها وقتشان را به ديگر نمايندگان دادند؛ بنابراين چرا آقاي پورابراهيمي بايد داد بزند که لابي شده است؟
وي ادامه داد: من هميشه اين شانس را داشته‌ام که از تريبون صحن صحبت کنم. حالا اين‌بار نامم درنيامده است، آقاي پورابراهيمي هم هميشه شانس صحبت داشته است، اگر اين‌بار نامش در نيامده، بايد زمين و زمان را متهم کند؟ آن‌هم در شرايطي که قرعه‌کشي در حضور تمام نمايندگان، از گروه‌هاي سياسي مختلف انجام شده است؛ بنابراين وقتي در جلسه قرعه‌کشي نمايندگان موافق و مخالف، همکاراني از جناح مورد حمايت وي نيز حضور داشته‌اند، چطور مي‌تواند اين اتفاق افتاده باشد؟
نماينده مردم تهران، ري، شميرانات، اسلامشهر و پرديس در مجلس شوراي اسلامي افزود: هم‌اکنون آقاي پورابراهيمي بايد در مورد صحت برگزاري قرعه‌کشي از نمايندگان همسوي خود بپرسد؛ بنابراين اين حرف‌ها زيبنده نيست و تنها حاشيه‌سازي عليه مجلس است.
محجوب در پيش‌بيني وضعيت وزراي پيشنهادي دولت، براي کسب رأي اعتماد در صحن عنوان کرد: بنده به تمام وزراي پيشنهادي دولت رأي خواهم داد؛ البته ممکن است نظر نمايندگان مجلس در اين مورد متفاوت باشد.
لابي‌کردن در مجلس اقدام ناپسندي نيست
غلامعلي جعفرزاده‌ايمن‌آبادي، عضو فراکسيون مستقلين ولايي در گفت‌وگو با «وقايع‌اتفاقيه» در واکنش نسبت به اظهارنظر نمايندگاني که معتقدند، اکثر وزراي پيشنهادي از مجلس رأي اعتماد مي‌گيرند، اظهار کرد: معلوم نيست که چه اتفاقي خواهد افتاد؛ البته نظر کلي مجلس درمورد ترکيب کابينه پيشنهادي دولت مثبت است ولي در ادوار مجلس، وزيري پيشنهادي هم بوده که در جلسه رأي اعتماد، تنها با اختلاف يک رأي افتاده است. وي ادامه داد: اينجا مجلس است و نمي‌توان قرص و محکم درمورد نتيجه بررسي‌ها، قبل از انجام جلسه رأي‌گيري اظهارنظر کرد؛ بنابراين بايد به سمت جلو حرکت کنيم تا ببينيم که نتيجه اين ارزيابي‌ها چه مي‌شود.
نماينده مردم رشت در مجلس شوراي اسلامي يادآور شد: البته بنده از تريبون رسانه ملي هم گفته‌ام، اکثر قريب به اتفاق وزراي پيشنهادي با وزن بالايي در صحن رأي خواهند آورد اما اينکه همه رأي بياورند را هيچ‌کس نمي‌تواند تضمين کند، هر چند آرزو مي‌کنم تمام وزرا رأي بياورند. جعفرزاده‌ايمن‌آبادي در واکنش نسبت به اظهارات نماينده مردم کرمان که بر نحوه انتخاب نمايندگان موافق و مخالف، ايراداتي را وارد دانسته و معتقد است، برخي در مجلس لابي مي‌کنند، افزود: لابي کار زشتي نيست که برخي ادعا کنند، ما اصلا با کسي در اين مورد صحبت نکرده‌ايم، مگر ديوار بتوني وجود داشته که مانع از صحبت‌کردن شود؟ يا نظري که از اول داده‌ايم وحی منزل است؟ اين قبيل اظهارنظرها منطق ندارد، آن‌هم در شرايطي که لابي به معناي مذاکره، صحبت‌کردن و برگزاري نشست است؛ بنابراين اشکالي در آن نمي‌بينم.
عضو کميسيون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس دهم در پاسخ به اين پرسش که اين امکان وجود دارد تحت‌تأثير لابي‌ها صورت گرفته، از سخنراني نمايندگان موافق يا مخالف ممانعت به عمل آيد، تأکيد کرد: واقعا نمي‌دانم اما معتقدم ادبيات نمايندگان مجلس در قالب نمايندگان موافق و مخالف تا حدودي تغيير کرده و اين درحالي است که رسانه‌ها عادت به مشاهده دعوا بين نمايندگان دارند ولي مجلس دهم منطقي‌تر شده است.